قرائت صحیح نماز از نگاه مراجع عظام

امام صادق علیه السلام فرمود: «خداوند مى‏ فرماید هیچ بنده‏اى نمى ‏تواند محبت مرا به خود جلب کند مگر این‌که واجبات مرا دوست داشته باشد و به آن عمل کند.» (مَا تَحَبَّبَ‏  إِلَیَّ عَبْدِی بِأَحَبَّ مِمَّا افْتَرَضْتُ عَلَیْهِ»، (کافی، ج2، ص 82)

رسول خدا صلی الله علیه و آله خطاب به امیرمؤمنان علیه السلام فرمود: «هر گاه دیدى مردم به مستحبّات اشتغال دارند، تو به کامل ساختن واجبات بپرداز.» (إذا رَأیتَ النّاسَ یَشتَغِلونَ بِالفَضائِل فَاشتَغِل أنتَ بِاتمامِ الفَرائِض»، (میزان الحکمة، ج 3، ص 2403).

یکی از واجبات نماز، که بین برخی از نمازگزاران غریب واقع شده است، مسأله‌ی به عربی صحیح خواندن الفاظ و ذکرهای نماز است؛ در حالی‌که یادگیری و عمل به آن، آسان است و باعث زینت  نماز می‌گردد.
قرائت صحیح نماز، مسأله‌ای است که همه‌ی مراجع معظّم تقلید، فتوا به وجوب آن داده‌اند. در این¬جا به نظر بعضی از این بزرگواران اشاره می‌کنیم.

امام خمینی رحمت الله علیه: انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی‌که به هیچ قسم نمی‌تواند صحیح آن ‌را یاد بگیرد، باید هر طوری که می‌تواند بخواند و احتیاط مستحب آن است که نماز را به جماعت به‌جا آورد.  (توضیح المسائل مراجع، ج 1، ص 550.)
اگر یکی از کلمات حمد یا سوره را نداند یا عمداً آن ‌را نگوید یا به جای حرفی حرف دیگر بگوید، مثلاً به جای «ض»، «ظ» بگوید یا جایی که باید بدون زیر وزِبَر خوانده شود، زیر و زبر بدهد، یا تشدید را نگوید نماز او باطل است. (توضیح المسائل مراجع، ج 1،ص 552.)

داستان: وقتی در بیمارستان بستری بودند، علی‌رغم ناراحتی‌های جسمی و روحی فراوان، با چنان صلابت و استواری نماز را قرائت می‌کردند که همه می‌شنیدند. با توجّه به این‌که ماسک اکسیژن بر دهان و بینی حضرت امام1نصب بود، ایشان نماز را به راحتی می‌خواندند، ولی وقتی نمازشان تمام می‌شد، ما نمی‌توانستیم سخنان‌شان را بشنویم و این وضعیت برای ما تعجّب آور بود که چه‌طور ایشان موقع نماز، آن‌قدر فصیح کلمات را ادا می‌کنند. (مهر و قهر، ص 238، به نقل از یکی از محافظین بیت امام رحمت الله علیه)

امام خامنه‌ای - دام ظلّه -: واجب است که همه‌ی ذکرهاى واجب نماز از قبیل قرائت حمد و سوره و غیر آن‌ها به‌ طور صحیح قرائت شود و اگر نمازگزار کیفیّت صحیح تلفّظ کلمات عربى را نمى‏داند، واجب است که یاد بگیرد و اگر قادر به یادگیرى نیست، معذور است. (توضیح المسائل مراجع،ج 1، ص 609)

داستان: یک روز در حالی که از کنار مسجدالنبی صلی الله علیه و آله می‌گذشتم، بسیار تحت تأثیر قرائت امام جماعت مسجدالنبی قرار گرفتم. در آن لحظه، جوانی را دیدم که به من گفت: چیزی فکر شما را به خود مشغول کرده است؟ گفتم: آری، ترتیل زیبای امام جماعت. ایشان گفت: یک روز بعد از نماز، پیش امام جماعت مسجد رفتم و همین مطلب را عنوان کردم و از وی درخواست کردم در صورت امکان، نوار کاست محتوی ترتیل خودش را به من بدهد. ایشان از من پرسید: اهل کجایی؟ گفتم: ایران. او گفت: ترتیل امام جمعه‌ی تهران (سید علی خامنه‌ای) به مراتب از ترتیل من بهتر است.(آب، آیینه، آفتاب، ص 38، به نقل از حجت الاسلام جلالی.)

آیت الله مکارم - دام ظلّه -: [نمازگزار] باید قرائت و ذکر نماز را صحیح بخواند و اگر نمی‌داند یاد بگیرد، امّا کسانی‌که نمی‌توانند تلفّظ صحیح را یاد بگیرند، باید همان‌‌طور که می‌توانند بخوانند و برای چنین اشخاصی بهتر است که تا می‌توانند نماز خود را با جماعت به جا آورند. (توضیح المسائل مراجع، ج 1، ص 550)

منبع: کتاب نماز را درست بخوانیم، ص 16

نمازگزاران محترم!  

اکنون «باید سعی کنیم، با یادگیری قواعد صحیح‌خوانی نماز و تمرین و تکرار، نمازی با قرائت صحیح بخوانیم.»

امید است که با استفاده از کتاب نماز را درست بخوانیم (سبکی کاربردی و آسان در آموزش قرائت صحیح نماز مطابق با فتوای مراجع عظام) و رهنمودهای آن، بتوانیم قرائت نماز خود را ارزیابی نموده و در صورت لزوم آن را تصحیح نماییم.